Mαντώ Mαυρογένους (Madon), Adam Friedel
Γεννήθηκα στην Τεργέστη το 1797, τότε που ο Βοναπάρτης θριάμβευε... Μια άγρια νύχτα κι ενώ ήμουν δύο ημερών, ακούγονται μανιασμένα χτυπήματα στην εξώπορτά μας κι αγριοφωνάρες Αυστριακών!Ανοίγει την πόρτα ο πατέρας πριν την τσακίσουν και ορμούν μέσα αστυνομικοί σαν λαίλαπα, πλημμυρίζουν το σπίτι και το μαγαζί στο ισόγειο,ψάχνουν παντού, αδειάζουν τα εμπορεύματά μας στο δρόμο, σπάζουν, ρημάζουν, συλλαμβάνουν τον πατέρα... Πριν τον συλλάβουν, είχαν πιάσει τον Ρήγα μαζί με τον συνεργάτη του τον Περραιβό και μερικούς συντρόφους τους, στο Βασιλικό Πανδοχείο της Τεργέστης και τους μετέφεραν αλυσοδεμένους σαν κακούργους, στη Βιέννη για ανάκριση... Φυσικά κρίθηκαν ένοχοι και παραδόθηκαν στον πασά του Βελιγραδίου για να τους φέρει στην Πόλη για εκτέλεση... Μα εκείνος επειδή είχε πληροφορίες πως ο πασάς του Βιδινίου, στενός φίλος του Ρήγα, σχεδίαζε να τους ελευθερώσει, πρόσταξε να τους κρεμάσουν μια πέτρα στο λαιμό και να τους ρίξουν στο Δούναβη. Ο Ρήγας αντιστέκεται. Με αλυσοδεμένα χέρια, καταφέρνει να ρίξει κάτω το δήμιο και τότε ο πασάς προστάζει να τον τουφεκίσουν.
Pήγας Bελεστίνος
Λιθογραφία χαραγμένη από τον A. Kριεζή, 504x373 εκ.
Πριν ξεψυχήσει λέγεται πως είπε:« Έτσι πεθαίνουν τα παλικάρια! Αρκετό σπόρο έσπειρα που θα βλαστήσει και το έθνος μου θα συνάξει τον καρπό. »Ήταν καλοκαίρι του 1798...Προφητικά τα λόγια του γιατί ο Ρήγας τραγουδάει ακόμα τα τραγούδια του στον ωκεανό της αιωνιότητας για κείνη την πατρίδα που ονειρεύτηκε...Και σαγηνεύει όσους ακούνε...
Kοραής και ο Pήγας βοηθούν την Eλλάδα να εγερθεί Έγχρωμη λιθογραφία, 40x32 εκ. 1911 Θεόφιλος Xατζημιχαήλ (1868-1934)
Την βραδιά που έπιασαν τον Ρήγα και τον πατέρα, κατά τη μάνα μου, θα έπρεπε να έρθουν οι μοίρες να με μοιράνουν κι επειδή χάρισα αργότερα όλη την προίκα μου στον αγώνα μας, η μάνα μου με είπε καταραμένη... που κατέστρεψα το σπιτικό μας... Όχι μάνα, δεν είμαι καταραμένη. Είμαι ευλογημένη που έδωσα την περιουσία μου και ζώστηκα το σπαθί μου, για να ξαναφανεί στον κόσμο το καταφρονεμένο από τα έθνη και περιφρονημένο όνομα της Ελλάδας. Και ρωτάς ποιό είναι το δικό μου κέρδος, εκτός κι αν λογαριάζω κέρδος τα ψίχουλα της σύνταξής μου και τη λησμονιά. Κέρδισα μια Πατρίδα, μητέρα! Κι έχω ελπίδες...
Αποσπάσματα από παρουσίαση μαθητών μου σε σχολική γιορτή,βασισμένα στο βιβλίο της Λιλής Μαυροκεφάλου, Της φωτιάς και της ερημιάς, εκδόσεις Λιβάνη
δανεισμένο από τη γητεύτρια
